Financieel rijbewijs en APK
(door Fred de Jong, Adviesbureau Fred de Jong) In de recent gehouden Week van het geld 2019 is er weer extra aandacht geschonken aan financiële educatie. Duizenden branchegenoten hebben kinderen les gegeven over geldzaken. Een prachtig initiatief, maar geen structurele oplossing. Educatie is goed, maar gedragsbeïnvloeding is beter. Daarom hier een pleidooi voor de introductie van een financieel rijbewijs.
Grote groepen Nederlanders zijn onvoldoende financieel zelfredzaam. Diverse onderzoeken tonen aan dat Nederlanders zich zorgen maken over hun financiële situatie en dat ze te weinig actie ondernemen voor hun financiële leven later. Dat is een probleem omdat de overheid steeds meer verantwoordelijkheid bij de burger zelf neerlegt. En we staan voor enkele grote maatschappelijke uitdagingen met enorme financiële consequenties waar burgers zich terecht zorgen over maken. De kosten van het verduurzamen van woningen, de oplopende kosten van de gezondheidszorg, de vergrijzing en de verdere beperking van de hypotheekrenteaftrek maken het noodzakelijk dat burgers zich beter financieel voorbereiden. Gelukkig hoeft de burger dat niet allemaal zelf te doen, maar kan hij terecht bij een groot leger aan financieel adviseurs.
Maar een extra duwtje kan de burger wel gebruiken. Met de introductie van een financieel rijbewijs dat je vanaf je achttiende kunt halen, kan beter financieel gedrag worden gestimuleerd. Het rijbewijs is een uitgebreide financiële test waarmee de burger aantoont over voldoende financiële kennis en vaardigheden te beschikken om zelfstandig financiële beslissingen te nemen. Maar een dergelijk rijbewijs gaat alleen maar werken als het hebben van een rijbewijs de burger concrete voordelen oplevert.
Met een financieel rijbewijs zou je bijvoorbeeld:
– zelf via execution only financiële producten kunnen afsluiten (waarmee de kennis- en ervaringstoets overbodig is);
– rentekorting kunnen krijgen op je hypotheek omdat je een lager risico vormt voor de geldverstrekker;
– hogere spaarrente kunnen ontvangen;
– lagere premies op verzekeringen kunnen betalen omdat je een lager moreel risico vormt;
– belastingkorting kunnen krijgen omdat de maatschappij profiteert van beter financieel gedrag.
Basisvaardigheden
Het behalen van een financieel rijbewijs moet mogelijk zijn voor alle lagen van de bevolking. Het gaat dus om basisvaardigheden en kennis die al in het reguliere onderwijs kunnen worden bijgebracht. Structureel onderdeel van het lesprogramma op basisscholen en middelbare scholen. En dan in plaats van de rekentoets, het kunnen behalen van een financieel rijbewijs op je achttiende.
Maar met een rijbewijs ben je er nog niet. Ook gedurende een mensenleven is het bijhouden van financiele kennis en vaardigheden belangrijk. Misschien is het verplicht stellen van Permanente Educatie voor alle burgers wat ver gezocht, maar je zou wel een financieel APK kunnen introduceren om je financieel rijbewijs geldig te houden. Dus een periodieke check om te kijken of je nog veilig de financiële snelweg op kunt gaan. Zo’n financieel APK kan een online test zijn, maar zou ook door een financieel adviseur kunnen worden gedaan.
Keihard nodig
Waar het in de basis omgaat is dat we een instrument ontwikkelen waarmee burgers gezonder financieel gedrag gaan vertonen. Onderzoek toont aan dat dit keihard nodig is. Voor de financieel adviessector ligt hier een mooie uitdaging om de contouren van een financieel rijbewijs en APK te ontwikkelen. Om met dat initiatief naar de overheid te stappen voor steun. Daarmee neemt de sector haar maatschappelijke verantwoordelijkheid, maar draagt de sector vooral bij aan het financieel zelfredzamer maken van burgers. Daarin schuilt een interessante schijntegenstelling. De gedachte is wel eens dat financieel adviseurs gebaat zijn bij complexiteit en onwetende burgers. Terwijl juist burgers die kennis hebben over financiën de waarde van financieel advies veel beter inschatten. En naarmate burgers meer financiële ruimte hebben, neemt de behoefte aan financieel advies ook weer toe.
‘Instrument ontwikkelen voor gezonder financieel gedrag’
Reactie toevoegen
Editie
Door Fred de Jong De AFM heeft in haar reactie op de consultatie van de IDD (Europese Richtlijn Verzekeringsdistributie) voorgesteld om actieve transparantie over...
Waar is de ambitie in de adviessector?
"John F. Kennedy vroeg ooit aan een schoonmaker die de vloeren aan het dweilen was op het NASA hoofdkwartier, wat hij daar deed. Hij antwoordde dat hij meehielp...
Laten we afspreken dat we het vanaf nu niet meer hebben over de kosten, maar over de prijs en de waarde van financieel advies. Aldus blogt Fred de Jong op www.newfinancialforum.nl. Financieel...
Trendonderzoek starters intermediaire markt
Adviesbureau Fred de Jong en SparklingCRM zijn het 'Trendonderzoek starters in de intermediaire markt' begonnen. De Jong: "Jaarlijks starten...
Het zou voor de consument en de financieel adviseur een zegen zijn als de handschoen van integraal advies wordt opgepakt, betoogt onderzoeker Fred de Jong in zijn...
Integraal advies als perfect business model voor adviseurs
Integraal advies is een perfect business model voor het onafhankelijke intermediair, betoogt onderzoeker Fred de Jong in zijn nieuwe blog op het New Financial Forum....
New Financial forum en VVP pakken handschoen Fred de Jong op
Willem Vreeswijk, hoofdredacteur VVP en initiatiefnemer New Financial Forum, roept in een blog op tot debat hoe we de financiële sector "verder inhoud...
Vanuit het gedachtegoed van het New Financial Forum wil Willem Vreeswijk, oprichter van het forum en hoofdredacteur VVP, een debat organiseren over hoe we de financiële...
In wat voor branche wilt u werken
De komende tijd is bepalend voor de toekomst van de financieel adviesmarkt. Er ligt een belangrijke vraag voor: in wat voor branche wilt u werken? Wat is uw beroepseer?...
"Spreek elkaar aan op onbeschoft gedrag"
Consultant Fred de Jong roept financieel adviseurs elkaar aan te spreken op onbeschoft gedrag. In een blog op www.newfinancialforum.nl schrijft De Jong: "Regelmatig...