Rekenrente en letselschade

Maya Spetter 2020

(Maya Spetter, letselschade-advocaat, in Ken je vak! VVP 5-2020) De hoogte van de rekenrente is bij het berekenen van de toekomstschade van een slachtoffer met letselschade al jaren punt van discussie. Advocaat Maya Spetter geeft inzicht in de berekening van toekomstschade en rekenrente.

Als iemand letselschade heeft geleden waarvoor een ander aansprakelijk is, dan is de aansprakelijke partij verplicht om de schade te vergoeden. Niet alleen de schade die men al heeft geleden, maar ook de schade die men in de toekomst zal lijden, moet worden vergoed. Dat blijkt uit art. 6:105 BW. Maar hoe moet die toekomstige schade worden berekend en uitgekeerd? Vaak wordt die toekomstschade met een som ineens vergoed. Er wordt dan een zo goed mogelijke inschatting gemaakt van de toekomstige schade waarmee het slachtoffer geconfronteerd wordt. Alle verschillende schadeposten worden bij elkaar opgeteld en dat leidt dan tot een totaal bedrag aan toekomstschade. Hierbij is te denken aan toekomstig verlies aan arbeidsvermogen, doordat men vanwege het ongeval minder inkomsten heeft of omdat iemands carrièremogelijkheden ten gevolge van het ongeval zijn afgenomen. Maar bijvoorbeeld ook aan toekomstige kosten voor het inschakelen van huishoudelijke hulp, te maken medische kosten, onderhoud van huis en tuin, extra kosten van vervoer, etcetera.

Als de toekomstschade middels een som ineens wordt vergoed, moet deze schade worden gekapitaliseerd en berekend worden vanaf een gekozen datum. Daarbij wordt rekening gehouden met de inflatie en het mogelijke rendement, de zogenaamde rekenrente. Het is de bedoeling dat het slachtoffer een zodanig bedrag ontvangt dat voldoende is om ieder jaar een bedrag gelijk aan zijn jaarlijkse schade op te nemen.

Jarenlang werd in de praktijk gerekend met zes procent rendement en drie procent inflatie. In sommige gevallen werd gerekend met een lagere rekenrente maar in vrijwel alle zaken leidde de hoogte van de te hanteren rekenrente tot verhitte discussies tussen verzekeraars en slachtoffers. In het afgelopen jaar zijn er meerdere rechterlijke uitspraken gedaan over deze rekenrente.

Drie uitspraken in 2019

Op 9 juli 2019 deed de rechtbank Zeeland-West-Brabant een baanbrekende uitspraak over rekenrente in letselschadezaken (ECLI:NL:RBZWB:2019:3178). In deze uitspraak heeft de rechtbank, als eerste in Nederland, aansluiting gezocht bij de conceptrichtlijn rekenrente van De Letselschade Raad. De concrete rekenpercentages zijn:bij het advies.

Op 25 september 2019 volgde de rechtbank Midden-Nederland, met dezelfde uitgangspunten als hiervoor genoemd (ECLI:NL:RBMNE:2019:4559).

De rechtbank Gelderland volgde op 9 oktober 2019 met eveneens een duidelijke verlaging van de rekenrente, maar met een iets andere systematiek en hanteerde de UFR-methode (ECLI:NL:RBGEL:2019:4509). In de uitspraak zijn de percentages echter per abuis omgedraaid. Na correctie van deze vergissing zijn de percentages als volgt:

...

Rekenrente naar nul procent

De rechtbank Den Haag heeft op 13 mei 2020 een voor de letselschade praktijk belangrijk vonnis gewezen en de rekenrente op een aanzienlijk lager percentage vastgesteld (ECLI:NL:RBDHA:2020:4169).

Dit heeft veel gevolgen voor het berekenen van de toekomstschade in letselschade zaken. De rechter heeft geoordeeld dat het gaat om een redelijke verwachting ten aanzien van de toekomstige ontwikkeling van rente en inflatie. Het uitgangspunt hierbij is dat het slachtoffer zijn toekomstige schade daadwerkelijk moet kunnen dragen. Hierbij moet rekening worden gehouden met percentages die op dit moment realistisch zijn. Op grond hiervan heeft de rechtbank een onderverdeling gemaakt in verschillende periodes met ieder eigen percentages aan rente en inflatie, te weten:

...

Rekenvoorbeeld

Het slachtoffer is een vrouw van 25 jaar oud. Zij krijgt een auto-ongeluk. Door het ongeluk heeft zij klachten en beperkingen en zij moet huishoudelijke hulp inschakelen. De kosten hiervan bedragen 1.000 euro per jaar. Deze schade zal tot haar zeventigste levensjaar vergoed worden (looptijd van 45 jaar). Op basis van een rekenrente van drie procent zou zij 24.397 euro ontvangen. Op basis van een rekenrente van nul procent, heeft zij 45.000 euro nodig om haar schade te kunnen dragen. Dit is een flink verschil. Zou een rekenrente van drie procent gehanteerd worden dan zou zij al na krap 25 jaar door de vergoeding heen zijn en dus gedurende 20 jaar geld tekort komen om haar huishoudelijke hulp te betalen.

Gelukkig heeft de rechtbank nu geoordeeld dat het maar beperkt mogelijk is om rendement te maken met het uitgekeerde bedrag. Om een hoger rendement te maken moeten risico’s genomen worden en een slachtoffer kan die risico’s niet nemen.

Sinds 1990 is Maya Spetter advocaat en na een aantal jaren heeft zij zich gespecialiseerd in letselschade en aansprakelijkheidsrecht. Na jarenlang bij grote kantoren te hebben gewerkt, is zij negen jaar geleden haar eigen kantoor in Amersfoort begonnen.

Zij is één van de weinige advocaten in Nederland die gespecialiseerd is in de juridische afwikkeling van vliegtuigongevallen. Zo maakte zij deel uit van het kernteam van advocaten dat de slachtoffers van de ramp met Turkish Airlines bijstond en maakt zij deel uit van het Rechtsbijstandsteam MH17. Zij trad op in de schadeafwikkeling met Malaysia Airlines en staat nu een grote groep nabestaanden bij in de strafzaak tegen vier verdachten en in een procedure bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens.

Zij treedt alleen voor slachtoffers van ongevallen op en is lid van de specialisatieverenigingen van letselschade advocaten LSA, ASP en Peopil.

Maya Spetter: ‘Lager percentage rekenrente heeft veel gevolgen voor het berekenen van de toekomstschade in letselschade zaken.’

Reactie toevoegen

 
Meer over
Anderhalve ton subsidie voor herstelbemiddeling in letselschadezaken

Anderhalve ton subsidie voor herstelbemiddeling in letselschadezaken

Het kabinet geeft 150.000 euro startsubsidie aan De Letselschade raad om verder vorm te geven aan herstelbemiddeling in letselschadezaken. Dat schrijft minister...

Snellere afhandeling letselschade vraagt om vertrouwen en empathie

Snellere afhandeling letselschade vraagt om vertrouwen en empathie

Systeemverandering alleen is niet genoeg om de afhandeling van slepende letselschadezaken te versnellen, ook zijn aan beide kanten meer personen gewenst die bereid...

Verzekeraars: fundamentele hervorming systeem letselschade noodzakelijk

Verzekeraars: fundamentele hervorming systeem letselschade noodzakelijk

Het onderzoek van de Universiteit Utrecht naar langlopende letselschadezaken toont volgens het Verbond van Verzekeraars aan dat het huidige systeem fundamenteel...

Afhandeling letselschade: Kamerleden blijven minister vuur aan schenen leggen

Afhandeling letselschade: Kamerleden blijven minister vuur aan schenen leggen

Kamerleden Van Nispen, Van Toorenburg en Kuiken blijven druk op minister Dekker uitoefenen om de afhandeling van letselschade door verzekeraars te versnellen. Dit...

Verzekeraars komen met speciale aanpak langlopende letselschadezaken

Verzekeraars komen met speciale aanpak langlopende letselschadezaken

Met een speciale aanpak maken verzekeraars meer werk van langlopende letselschadezaken. De zaken die al langer dan vijf jaar lopen, krijgen prioriteit in de aanpak....

Verbond: laat letselcommissie langlopende zaken versneld afhandelen

Verbond: laat letselcommissie langlopende zaken versneld afhandelen

Het Verbond van Verzekeraars pleit voor het oprichten van een onafhankelijke letselcommissie om langlopende letselschadezaken versneld af te handelen. Het Verbond...

PIV Congres verplaatst naar voorjaar 2021

PIV Congres verplaatst naar voorjaar 2021

Wegens de coronasituatie is het twintigste congres van het Personenschade Instituut Verzekeraars (PIV) verplaatst naar 28 mei 2021. Het congres zou eigenlijk worden...

Advocaat schond gedragsregels in letselschadezaak

Advocaat schond gedragsregels in letselschadezaak

Het Gerechtshof Den Haag laat een advocaat een deel van zijn honorarium terugbetalen aan een letselschadeslachtoffer. Dit wegens overtreding van de gedragsregels...

Katern 'Letselschade' in VVP 3

Katern 'Letselschade' in VVP 3

In de vandaag (dinsdag 7 juli 2020) verschenen VVP 3 onder meer het 'katern 'Letselschade' in samenwerking met Allianz Benelux en met uitstekende vakverhalen van...

Vlotter en minder complex

Vlotter en minder complex

(Katern Letselschade VVP 03-2020) Vlotter en minder complex. Dat moet volgens het Verbond van Verzekeraars de afhandeling van letselschade worden. Druk is er zeker,...