Verantwoordelijkheid voor gevolmachtigde

Ron Gardenier 2016

Door Ron Gardenier (voorzitter NVGA)

Vanaf 25 mei gelden er nieuwe regels voor het verwerken van persoonsgegevens. In de kern zijn de regels uit de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) niet in alle gevallen anders dan die uit de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Toch leidt deze situatie tot behoefte aan duidelijkheid over een fundamenteel vraagstuk, namelijk hoe een gevolmachtigde optreedt. Als verwerkingsverantwoordelijke of als verwerker?

En daaruit voortvloeiend de vraag: verdient de relatie tussen verzekeraar en gevolmachtigde een verwerkersovereenkomst? De NVGA stelt zich op het standpunt dat verzekeraars en gevolmachtigden beiden zelfstandig als verwerkingsverantwoordelijke moeten worden beschouwd. Ieder van deze partijen bepaalt namelijk zelf het doel en middelen van de gegevensverwerking en is zelfstandig verantwoordelijk voor het eigen privacy beleid. Daarmee is er dan ook geen noodzaak voor verwerkersovereenkomsten tussen deze partijen. Bij de beantwoording van de vraag wie verwerkingsverantwoordelijke is, moet enerzijds worden uitgegaan van de formeel juridische bevoegdheid om doel en middelen van gegevensverwerking vast te stellen en anderzijds van een functionele benadering. Dat laatste betekent dat gekeken moet worden naar wat er feitelijk tussen partijen gebeurt. Deze functionele benadering brengt de NVGA tot de conclusie dat een gevolmachtigde een verwerkingsverantwoordelijke is. Argumenten hiervoor zijn:

• De gevolmachtigde heeft volledig beheer over de persoonsgegevens. Bij de verzekeraar zijn de persoonsgegevens niet (standaard) geregistreerd.

• Geest van de wetgeving: wet- en regelgeving eisen dat persoonsgegevens zorgvuldig en transparant worden verwerkt. De verantwoordelijkheid daarvoor moet worden gelegd bij die partij die het dichtst staat bij de betrokkene. Dat is de gevolmachtigde en niet de verzekeraar. De verzekeraar verwerkt de persoonsgegevens doorgaans niet.

• In de Volmacht Samenwerkingsovereenkomst wordt contractueel tussen verzekeraar en gevolmachtigde bepaald dat beiden verwerkingsverantwoordelijk zijn in de zin van de AVG.

• In de Volmacht Samenwerkingsovereenkomst tussen verzekeraar en gevolmachtigde wordt niets bepaald over de doeleinden van de verwerking van persoonsgegevens. Het staat de gevolmachtigde vrij voor zichzelf doeleinden te bepalen. Denk aan eigen productontwikkeling (pool) en commerciële activiteiten om een relatie met een verzekerde in stand te houden dan wel te verbeteren.

• De Volmacht Samenwerkingsovereenkomst schept een kader en binnen dat kader handelt de gevolmachtigde volledig autonoom. Gevolmachtigde kan bijvoorbeeld zelf een keuze maken voor een derde met wie persoonsgegevens worden gedeeld.

• De gevolmachtigde bepaalt zelf met welke middelen gegevens worden verwerkt (bijv. welke technische applicaties).

• Tot slot bestaat de mogelijkheid binnen de door het Verbond van Verzekeraars en de NVGA overeengekomen Volmacht Samenwerkingsovereenkomst om een zogenoemd Pseudo Portefeuillerecht overeen te komen. Dit houdt in dat als de verzekeraar de samenwerkingsovereenkomst beëindigt wegens een niet dringende reden of de gevolmachtigde de samenwerking beëindigt vanwege een dringende reden aan de zijde van de verzekeraar contractueel is bepaald, dat de gevolmachtigde de verzekeringsportefeuille (waarin begrepen het geheel aan persoonsgegevens) elders kan onderbrengen. De zeggenschap over de persoonsgegevens ligt in de hiervoor beschreven situaties dus bij de gevolmachtigde.

Het voorgaande in acht nemend, kunnen wij niet anders concluderen dan dat een gevolmachtigde beschouwd moet worden als een verwerkingsverantwoordelijke met alle daarbij behorende verplichting- en en verantwoordelijkheden. Dit laat onverlet dat de verzekeraar als contractspartij bij de verzekeringsovereenkomst ook een verwerkingsverantwoordelijke is. In de distributieketen zijn verzekeraar en gevolmachtigde derhalve beide verantwoordelijk. Een verantwoordelijke heeft meer en zwaardere verplichtingen ten opzichte van de verwerker. Zo dient hij veelal een privacyverklaring op te stellen waarin de betrokkene (degene wiens persoonsgegevens verwerkt worden) geïnformeerd wordt over hoe om wordt gegaan met zijn persoonsgegevens. De verantwoordelijke is voorts verplicht om verwerkingsovereenkomsten te sluiten met verwerkers die voor hem persoonsgegevens van de klant verwerken. De NVGA heeft zowel een voorbeeldprivacyverklaring als een voorbeeld-verwerkingsovereenkomst aan haar leden ter beschikking gesteld. Tijdens ons goed bezochte congres op 18 april, dat in het teken stond van ‘Volmachtdata: Goud waard!’, hebben wij eveneens uitgebreid aandacht aan dit onderwerp besteed. Ook hebben we tijdens dit congres ons Visiedocument gepresenteerd. Met dit document zetten we in op de start van een nieuw tijdperk waarbij de eigen verantwoordelijkheid van iedere schakel in de bedrijfskolom en het ondernemerschap centraal staan en waar wij het belang van de klant veiligstellen. Ons uitgangspunt daarbij is samen werken aan een duurzame toekomst!

Reactie toevoegen

 
Editie
Meer over
Katern 'Volmacht vooruit!'

Katern 'Volmacht vooruit!'

Uit VVP 1-2022: het katern 'Volmacht vooruit!'. Klik HIER voor het katern. Inhoud: Interview met NVGA-voorzitter Ron Gardenier: "Onze sector heeft een uitdaging...

Onbewerkte kopie van ID-bewijs vastleggen in strijd met AVG

Onbewerkte kopie van ID-bewijs vastleggen in strijd met AVG

(Kifid-uitspraak GC 2022-0013) De bank mag voor het identificeren en verifiëren van de identiteit van een klant een onbewerkte kopie van het ID-bewijs verlangen....

Blijf als adviseur vooral jezelf in 2022

Blijf als adviseur vooral jezelf in 2022

(Brancheorganisaties in katern Vooruitblik 2022 in VVP 6) Waar liggen in 2022 de uitdagingen en kansen voor financieel adviseurs, gevolmachtigden en hypothecair...

Volmachtmarkt krimpt licht

Volmachtmarkt krimpt licht

Het totale premievolume van de sector Schade en Inkomen in volmacht daalt in de eerste helft van 2021 met twee procent en komt uit op vier miljard euro. Dat blijkt...

Nieuwe huisstijl en logo NVGA

Nieuwe huisstijl en logo NVGA

Na ruim vijftien jaar heeft de NVGA een nieuw logo en een nieuwe huisstijl. "Tijd voor een nieuwe look en feel! Graag willen wij ook jonge mensen inspireren om...

Brancheorganisaties: "blijf als adviseur vooral jezelf in 2022"

Brancheorganisaties: "blijf als adviseur vooral jezelf in 2022"

Blijf als adviseur vooral jezelf in het nieuwe jaar. Dat is de boodschap van het katern ‘Vooruitblik 2022’ in VVP 6, met daarin Adfiz, CFD, Federatie...

PG: kredietregistratie niet aan juiste artikel getoetst

PG: kredietregistratie niet aan juiste artikel getoetst

(Rechtspraak) Het bepaalde in art. 6 lid 1, aanhef en onder c, AVG leent zich volgens de Procureur-Generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden - bij de huidige stand...

“Vaccinatieregistratie zorg is glijdende schaal”

“Vaccinatieregistratie zorg is glijdende schaal”

De vakbonden zijn niet te spreken over het kabinetsvoornemen werkgevers in de zorg de mogelijkheid te geven om de vaccinatiestatus van werknemers te registeren....

Schending privacy leidt niet tot schadevergoeding

Schending privacy leidt niet tot schadevergoeding

(Kifid-uitspraak GC 2021-0778) De adviseur heeft de privacy van de consumenten geschonden doordat hij na de beëindiging van de adviesovereenkomst contact heeft...

Verbond en NVGA presenteren nieuwe VSV en VPV

Verbond en NVGA presenteren nieuwe VSV en VPV

Het Verbond van Verzekeraars en de NVGA hebben een nieuwe Voorbeeld Samenwerkingsovereenkomst Volmacht (VSV) en een Voorbeeld Poolovereenkomst Volmacht (VPV) gemaakt....