Herstel vertrouwen pensioenstelsel is wensdenken
De herziening van het pensioenstelsel moet mensen beter zicht geven op wat ze sparen en meer ruimte voor keuzes geven. Deze verhoogde transparantie moet er toe leiden dat mensen weer een beetje vertrouwen in het stelsel krijgen. Volgens Cok Vrooman, onderzoeker bij het Sociaal en Cultureel Planbureau en bijzonder hoogleraar Sociale Zekerheid, is hier sprake van 'wensdenken'.
De hervorming van het pensioenstelsel gaat het geschonden vertrouwen van de deelnemers niet herstellen, is de conclusie in de recente SCP-studie 'Kwesties voor het kiezen'. Onder meer uit onderzoek van het SCP blijkt dat deelnemers veel meer waarde hechten aan de hoogte en zekerheid van pensioen dan aan bijvoorbeeld solidariteit en keuzevrijheid. Zelfs jongeren en hoogopgeleiden, die op zich positief zijn over keuzevrijheid, vinden de pensioenresultaten belangrijker.
"Juist het primaire doel van een goede oudedagsvoorziening lijkt een beetje te zijn ondergesneeuwd in de discussies over een nieuw stelsel", zegt SCP-onderzoeker Vrooman in het FD. "Je kunt heel ingenieus bedenken hoe de procedures transparanter kunnen, maar daar los je het vertrouwensprobleem niet mee op. Sterker nog, dat kan het vertrouwen zelfs verder ondermijnen. In een transparanter stelsel kunnen mensen immers precies zien hoe hun pensioen erop achteruit gaat en wat solidariteit hen kost."
Lose/lose-situatie
Na drie jaar van studeren en rekenen staat de SER op het punt met een plan voor een pensioenhervorming te komen. Door het stelsel anders in te richten en minder zekerheid te bieden, beoogt de SER ook het pensioenresultaat te verbeteren. Bij minder zekerheid hoeven er immers minder buffers aangehouden te worden en kan er meer risico genomen worden in de beleggingen. Dit zou in theorie een win/win-situatie moeten opleveren.
Volgens Vrooman is dit voor deelnemers veel te abstract. "Dat vergt korte termijnaanpassingen, die op lange termijn een beter stelsel moeten opleveren. Dat vraagt veel van mensen: zij zijn geneigd minder zekerheid en meer risico te zien als een lose/lose-situatie."
Verlaging AOW-leeftijd
Met hun voorstellen om de AOW-leeftijd weer te verlagen naar 65 jaar en de pensioenen gewoon op te hogen met de inflatie, ondanks de malaise bij de fondsen, appelleren politieke partijen als 50Plus, PVV en SP volgens Vrooman beter aan de gevoelens van deelnemers. "Maar dat laatste gaat dan wel ten koste van het pensioen van jongeren, dus dat is ook niet een door iedereen gewenste oplossing. En het verlagen van de AOW-leeftijd kost veel geld."
Reactie toevoegen
Reacties
Arnoud Bosch - 20 februari 2017
Waarom is er weinig vertrouwen in de resultaten van Pensioenfondsen? Dat had de vraag moeten zijn om een goed analyse te kunnen maken. De eerste vraag die dan gesteld kan worden hoe wordt de dekkingsgraad door DNB transparant gedefinieerd. Waar op de site van DNB is dat te vinden? a) Het probleem van de dekkingsgraad van DNB is de doorrekening van de actuele rente versus de rendementen over de beleggingen. b) Hoe worden de toezeggingen van nu en in de toekomst in de berekening meegenomen. c) Hoe wordt het verschil tussen pensioenpremie inkomsten / jaar verrekend met directe te betalen pensioenen / jaar (hierover is namelijk geen rente dekking voor nodig) Ook in de communicatie over pensioenen is DNB niet duidelijk hoe je pensioenen moet omgaan. Zelfs bij haar Occasinal studie wordt niet juist de pensioenopbouw weergegeven. Zie http://www.pensioen-analyse-doorsneepremie.nl/ Ook het voorbeeld door DNB genoemd zijn de gevolgen voor oudere werknemers niet consequent toegelicht. Dat CAO afspraken over pensioenen moeilijk c.q. onmogelijk worden gemaakt met het voorkeurmodel van actuariële pensioenpremie opbouw. Dan blijft nog onvermeld dat de eindkapitalen niet gelijk zijn gemaakt tussen de doorsneepremie- en actuariële pensioenpremie. Geen enkele vermelding wordt gemaakt over de invloed van het opbouwpercentage op dekkingsgraad. Zie http://www.inlegfactor.nl en http://www.software-pensioen.nl Samenvattend. Het is logisch dat deelnemers niet meer weten waar de deelnemers aan toe zijn met hun aanvullend pensioen als de branche en de toezichthouders steeds verschillende signalen afgeeft naar de deelnemers toe. Arnoud Bosch.
Dnb: nieuw pensioenstelsel noodzakelijk
Een nieuw pensioenstelsel is noodzakelijk, ook al gaat dit gepaard met pijnlijke korting. Aldus DNB-president Klaas Knot tijden het pensioensymposium Pensioen Bestuur...
Frijns: "omslagstelsel past beter bij pensioen"
Terwijl het pensioen van 7 miljoen mensen volgend jaar mogelijk wordt gekort, sleept het debat over échte hervormingen zich voort. Jean Frijns, voormalig...
Onderzoek dnb: geen generatieconflict in aow
De verhoging van de AOW-leeftijd is sinds 2012 een feit, maar gold lange tijd als politiek taboe. Langlopend onderzoek van DNB laat zien dat de steun voor de maatregel...
Discussie over houdbaarheid pensioenstelsel urgenter
Volgens Aon Hewitt wordt de discussie over de toekomstbestendigheid van het huidige pensioenstelsel urgenter. De gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse...
SER stelt advies Toekomst Pensioenstelsel vast
De SER heeft vrijdag unaniem het advies Toekomst Pensioenstelsel vastgesteld. Met het advies levert de raad belangrijk grondwerk voor de verdere pensioendialoog....
DNB pleit voor fundamentele verandering pensioenstelsel
"Nederland heeft een goed pensioenstelsel. Niettemin spelen ontwikkelingen in de samenleving, zoals vergrijzing en wijzigende arbeidspatronen, die aanleiding...
Afm: maak pensioenstelsel duidelijker en doelmatiger
De AFM meent dat de maatschappelijke houdbaarheid van het pensioenstelsel kan worden vergroot door het stelsel beter uitlegbaar, transparanter en efficiënter...
AFM mengt zich in discussie toekomst pensioenstelsel
De AFM wil vanuit haar inhoudelijke expertise een bijdrage leveren aan de brede maatschappijke discussie die net door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid...
"nieuw pensioenstelsel moet vertrouwen herstellen"
"De verbeteringen zijn noodzakelijk, omdat de economische crisis tekortkomingen in het huidige kader heeft blootgelegd en het vertrouwen van mensen in hun pensioenvoorziening...
"weg met perverse solidariteit in pensioenstelsel"
"Weg met de perverse solidariteit in het Nederlandse pensioenstelsel", aldus de jonge econoom en D66-lid Ilja Boelaars in het FD. Volgens Boelaars heeft...