Reëele kans op averechtse risicoselectie bij opt-out verplichte AOV zelfstandigen

1. 9 mei 2023
2. 0 reacties

Bij een opt-out bij de verplichte AOV voor zelfstandigen is er een reëel risico op averechtse risicoselectie. Dat stelt SEO in onderzoek naar de gevolgen van een verplichte zelfstandigen-AOV voor verzekeringsmarkt, tarieven en arbeidsaanbod, dat minister Van Gennip maandag openbaar heeft gemaakt. Het is op grond van dit onderzoek dat de minister een stabiliteitsbijdrage wil invoeren als het inderdaad komt tot de mogelijkheid van opt-out naar private verzekering. Die bijdrage zouden privaat verzekerden dan moeten betalen en de private verzekeraars zouden haar moeten innen.

Van Gennip in een appreciatie van het onderzoek, dat overigens dateert van juni 2021: “Het onderzoek van SEO biedt verhelderend inzicht in de gedragseconomische effecten die kunnen optreden. Daaruit blijkt dat er een reëel risico bestaat op averechtse selectie in een duaal stelsel en dat er sprake kan zijn van ex post moreel risico (verzekerden kunnen zich bijvoorbeeld bij langdurige ziekte of arbeidsongeschiktheid minder inzetten voor herstel en re-integratie dan ze zouden doen zonder verzekering, red.) SEO geeft tevens aan dat de status quo bias (mensen hebben een onevenredige voorkeur voor de standaardoptie, zelfs wanneer daar een aantrekkelijk alternatief tegenover staat, red.) beperkt is. (…) Ik heb in dit verband bij brief van 3 april 2023 aangekondigd dat ik werk aan een stabiliteitsbijdrage, die ertoe dient om de publieke premie als gevolg van gedragseffecten te stabiliseren. Ik neem de inzichten van SEO mee bij de verdere uitwerking.”

SEO noemt het “een reëel risico dat voornamelijk zelfstandigen met een gunstig risicoprofiel uit de publieke verzekering stappen. Dit kan ertoe leiden dat de kostendekkende premie van de publieke verzekering hoger uitvalt. Als vervolgens meer zelfstandigen met een gunstig risicoprofiel uit de publieke verzekering stappen, dan kan – in het meest extreme geval – een ‘spiraaleffect’ ontstaan waardoor het publieke aanbod niet duurzaam kan voortbestaan”.

Aantrekkelijker

In het voorstel van de Stichting van de Arbeid is een aantal maatregelen genomen om (de gevolgen van) eventuele averechtse selectie te beperken. Zo is het risico op een prijsopdrijvend effect in het publieke stelsel deels ondervangen doordat de private verzekering minimaal dezelfde premie en dekking moet hebben als de publieke verzekering. Hiermee wordt voorkomen dat zelfstandigen op basis van een lagere premie zullen overstappen naar een alternatieve verzekering. Toch blijft het volgens SEO mogelijk voor private verzekeraars om degenen met een gunstig profiel voor dezelfde premie een uitgebreidere dekking aan te bieden. Dat maakt het voor zelfstandigen met een gunstig risicoprofiel aantrekkelijker om zich privaat te verzekeren tegen dezelfde premie, maar een hogere dekking, waardoor het risico op averechtse selectie niet volledig is ondervangen.

Conclusies

De conclusies uit het SEO-onderzoek: “In hoeverre selectie, moreel risico en gedragseconomische mechanismen een rol gaan spelen bij een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen hangt af van specifieke omstandigheden. Daarnaast is de mate waarin zelfstandigen aangeven de premiekosten door te berekenen in hun tarieven afhankelijk van zowel de prijsgevoeligheid van opdrachtgevers en zelfstandigen zelf als van de intensiteit en samenstelling van de concurrentie. Tot slot geven zelfstandigen aan gemiddeld iets meer uren te gaan werken om hun netto-inkomen in stand te houden, waarbij er mogelijk deels substitutie naar loondienst en de informele sector plaatsvindt.”

Reactie toevoegen

Naam

E-mailadres

Reactie

Organisatie

Telefoonnummer

VVPVIP HypothekenVVP Innovatie PlatformVIP SchadeVVP Twitter

Toevoegen 

Meer over

• verplichte AOV zelfstandigen

Abonnement aanvragen