Uitwerking verplichte AOV voor zelfstandigen op onderdelen uitdagend

Wouter Koolmees nieuw 2020

De uitwerking van de verplichte AOV voor zelfstandigen blijkt op onderdelen uitdagend, meldt minister Koolmees aan de Tweede Kamer. Koolmees: "Zo sluit keuzevrijheid – bijvoorbeeld via een opt-out – aan bij de diversiteit in behoeften onder zelfstandigen, maar kan het ook leiden tot minder solidariteit. Dat is de reden dat de Stichting van de Arbeid ook geadviseerd heeft om de opt-out te clausuleren, maar dat betekent evenwel een complicerende factor in de uitvoering.

Ook op andere hoofdonderdelen (de kring van verzekerden, de premie-inning, het overgangsrecht en de betaalbaarheid) zijn in de uitwerking stappen gezet, maar die uitwerking loopt volgens de minister verhoudingsgewijs achter bij de stappen die zijn gezet bij de uitwerking van de uitkering, het uitkeringsregime en de claimbeoordeling.

Winstgenieters

De minister wil nu uitgaan van een verzekering voor iedereen die winst uit onderneming geniet, zonder dat daar uitzonderingen op worden gemaakt of keuzemogelijkheden worden gegeven. Hierbij wordt uitgegaan van een uniform premiepercentage. Daarom wordt uitgegaan van een aan de WIA gelijke, uniforme wachttijd voordat men recht krijgt op een uitkering, waarbij het publieke premiepercentage voor elke zelfstandige gelijk is.

Koolmees: "De vormgeving van de uitkering voor zelfstandigen kan er als volgt uitzien: na ziekmelding van de verzekerde stelt het UWV de eerste ziektedag vast, verricht de claimbeoordeling, bepaalt daarbij het recht op en de hoogte van de uitkering en verstrekt deze aan de publiek verzekerde zelfstandige. Het recht op uitkering kan ontstaan vanaf het achttiende jaar en loopt door tot maximaal de AOW-gerechtigde leeftijd.

"De hoogte van de publieke uitkering is in principe gebaseerd op het inkomen dat de betrokkene als zelfstandige verdiende in het kalenderjaar voorafgaand aan zijn eerste ziektedag (het refertejaar). De uitkering is gemaximeerd op 100 procent van het wettelijk minimumloon (WML). Voor de vaststelling van het antwoord op de vraag welke (inkomens)bestanddelen tot het inkomen worden gerekend, wordt uitgegaan van dezelfde uitkeringsgrondslag als in de WAZ, de definities in het Algemeen inkomensbesluit socialezekerheidswetten en de fiscale begrippen.

"Mocht dat gunstiger zijn, dan is niet het inkomen in het refertejaar, maar het gemiddelde inkomen van de vijf jaar voorafgaand aan de arbeidsongeschiktheid bepalend voor de hoogte van de uitkeringsgrondslag. Deze middelingsregeling heeft als doel het fluctuerende inkomen van zelfstandigen op te vangen. Hierdoor is de uitkering minder afhankelijk van één slecht jaar."

Voor de vaststelling van het recht op uitkering zal uitgegaan worden van hetzelfde arbeidsongeschiktheidscriterium als in de WIA.

In het voorstel van de Stichting kunnen zelfstandigen zelf kiezen of ze zich bovenop de standaardverzekering aanvullend willen verzekeren. De Stichting ziet als mogelijkheid een Onderling Waarborgfonds om te borgen dat iedere zelfstandige zich aanvullend aan de publieke basisverzekering, op betaalbare wijze, privaat kan verzekeren. Het uitwerken van deze mogelijkheid moet nog worden opgepakt.

Geclausuleerde opt-out

Naast een weging van de selectie-effecten door SEO is Koolmees "in gesprek met UWV, Belastingdienst en het Verbond van Verzekeraars over de wijze waarop een geclausuleerde opt-out uitvoerbaar kan zijn. Voor die opt-out stelt het Stichtingsadvies een toetsingskader voor, waarmee wordt bepaald wanneer een private verzekering volstaat en de publieke verzekeringsplicht vervalt. De toets kan plaatsvinden per individuele verzekerde of per verzekeringsproduct. Bij een toets per individuele verzekerde wordt gekeken of deze een verzekering heeft afgesloten die ten minste dezelfde dekking biedt als de standaard publieke verzekering, tegen ten minste dezelfde premie en dekking tot de AOW-gerechtigde leeftijd. De toets kan ook per verzekeringsproduct plaatsvinden: in dat geval wordt vooraf reeds een verzekeringsproduct beoordeeld. Beide opties worden in samenwerking met de beoogde uitvoerders van de verzekering uitgewerkt".

 

 

 

 

Reactie toevoegen

 
Meer over
Variant: Basis voor werkenden

Variant: Basis voor werkenden

In deze OCTAS-variant ligt de nadruk op één gelijke regeling voor alle werkenden: werknemers en zelfstandigen. OCTAS: “Eén stelsel voor...

Variant: Werk staat voorop

Variant: Werk staat voorop

De tweede variant die OCTAS in haar rapport presenteert, is: Werk staat voorop. De commissie: “In deze variant draaien we de huidige werkwijze om: eerst reintegratie...

Variant: Huidig stelsel beter

Variant: Huidig stelsel beter

De eerste variant die OCTAS in haar rapport presenteert, is: Huidig stelsel beter. In deze variant ligt de nadruk op het vereenvoudigen van het huidige stelsel en...

Verbond: "Geen tijdrovende en ingrijpende verbouwing arbeidsongeschiktheidsstelsel"

Verbond: "Geen tijdrovende en ingrijpende verbouwing arbeidsongeschiktheidsstelsel"

Het stelsel voor ziekte en arbeidsongeschiktheid, reageert het Verbond van Verzekeraars op het OCTAS-rapport, kan snel verbeterd worden, met behoud van een goed...

UWV: één regeling voor alle werkenden

UWV: één regeling voor alle werkenden

UWV vindt het van belang dat mensen in het nieuwe arbeidsongeschiktheidsstelstel worden gestimuleerd en ondersteund om weer aan het werk te gaan. En dat er wordt...

Ondernemersorganisaties missen aandacht eerste twee ziektejaren in advies OCTAS

Ondernemersorganisaties missen aandacht eerste twee ziektejaren in advies OCTAS

VNO-NCW en MKB-Nederland missen in het OCTAS-rapport voorstellen voor maatwerk om zieke werknemers gedurende die eerste twee jaar duurzaam weer aan het werk te helpen....

FNV hekelt 'afbraak-scenario' OCTAS

FNV hekelt 'afbraak-scenario' OCTAS

De FNV heeft met "stijgende zorg kennisgenomen van het eindrapport van de Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (OCTAS) over het stelsel...

OCTAS presenteert varianten om arbeidsongeschiktheidsstelsel te vereenvoudigen

OCTAS presenteert varianten om arbeidsongeschiktheidsstelsel te vereenvoudigen

De Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstel (OCTAS) heeft haar advies uitgebracht aan minister Van Gennip (SZW). In het advies presenteert OCTAS...

FNV: stijging arbeidsongeschikten door doorgeslagen flexibilisering

FNV: stijging arbeidsongeschikten door doorgeslagen flexibilisering

De doorgeslagen flexibilisering van de arbeidsmarkt. Dat is volgens nieuw FNV-onderzoek dé veroorzaker is van de hoge instroom in de WIA. De FNV in haar rapport...

Het spel en de knikkers

Het spel en de knikkers

(Annemieke Postema, AOVdokter, in Ken je vak! in VVP 1-2024) Bij een arbeidsongeschiktheidsverzekering draait het niet alleen om het spel, maar ook om de knikkers....