Verandering de enige constante

Actueel op de korrel

(Rubriek 'Actueel op de korrel' in VVP 1-2024) De enige constante in het leven, wordt wel eens gezegd, is verandering. Dus ja, verzet u niet en go with the flow. Dan komt er maar actieve provisietransparantie en dan vindt de rechter maar dat de Rabobank een onafhankelijke tussenpersoon is. Als u denkt vanuit uw eigen kracht, komt u er wel.

In het gebouw van het Verbond van Verzekeraars woedde in de nacht van 18 op 19 december brand op de vierde verdieping. Uiteindelijk was vooral sprake van waterschade, iets waar het Verbond eerder in 2023 ook al mee te maken had. Toen kon het dak overvloedige regenval niet aan.

Grapje: het is maar goed dat de Vereende haar intrek neemt in het Verbondsgebouw (verdiepingen vier, vijf en zes), want als het zo doorgaat moet het Verbond zijn verzekering straks daar afsluiten... De Vereende besloot overigens – na twee keer uitstel – maar geen uitspraken meer te doen over het verhuismoment.

Het Verbond vond tijdelijk onderdak bij Aegon/a.s.r. aan de overkant. Gelukkig kon wel de ALV doorgang vinden in het getroffen pand. Tjeerd Bosklopper, voorzitter van het bestuur van het Verbond, was op de ALV goed voor vuurwerk. Bosklopper: “Wij roepen verzekeraars op in hun premiebeleid nieuwe en bestaande klanten zoveel mogelijk op dezelfde wijze te behandelen. Structurele premieverschillen die niet goed uitlegbaar zijn moeten daarom worden vermeden. We hebben op dit moment geen indicatie dat er op dit vlak zaken fout gaan, maar we moeten borgen dat dat zo blijft. We mogen geen afspraken met elkaar maken over het premiebeleid. Daarom zijn wij voorstander van een actief beleid van de toezichthouder AFM op dit punt.”

Zorgelijk

Het Verbond werd op zijn wenken bediend. De toezichthouder een maand later in haar Agenda 2024: “Buiten automatisering, kunnen klantdata door verzekeraars worden gebruikt om de hoogte van premies te personaliseren (zogenoemde personalised pricing) door algoritmes in te zetten om risico’s individueel in te schatten. Dit kan voordelen bieden, maar ook de solidariteit onder druk zetten en zo onverzekerbaarheid veroorzaken voor bepaalde groepen consumenten met een hoog risico. Bovendien kunnen verzekeraars deze data en informatie gebruiken om winstmarges verder te personaliseren. De AFM vindt dit zorgelijk; verzekeraars dienen uitsluiting en oneerlijke behandeling van klanten te voorkomen.”

In het Verenigd Koninkrijk is zogeheten pricewalking een explosief dossier. Pricewalking wil zeggen dat nieuwe verzekerden worden binnengehaald met een aantrekkelijk tarief, dat wordt gefinancieerd uit voortdurende verhoging zonder werkelijke noodzaak van de premie van bestaande polishouders. Ook in Nederland staat de toezichthouder dus op scherp.

‘Verzekeraars dienen uitsluiting en oneerlijke behandeling van klanten te voorkomen’

‘Go with the flow’

Ook Pepijn van Kleef van MoneyView waarschuwt in zijn column achterin deze VVP voor doorschieten bij personalised pricing.

Teleurstellend

Mag je een hele beroepsgroep te kijk zetten op basis van zo weinig onderzoeksgegevens? Die vraag stelde VVP zich online bij de volgens de AFM “teleurstellende resultaten” van onderzoek door de toezichthouder naar naleving van een aantal vergunningvereisten. Onderzoek dat bovendien een aantal kantoren betrof die al eens waren aangesproken op overtreden van de regels.

Wij schreven: “De AFM houdt risicogebaseerd toezicht. Dat heeft als voordelen dat de toezichtskosten nog enigszins betaalbaar blijven, bovendien zitten financiële dienstverleners niet te wachten op een toezichthouder die voortdurend op de stoep staat. Maar de vraag is of je uitkomsten van het risicogebaseerde toezicht mag extrapoleren, zoals de AFM geregeld doet. Je onderzoekt immers precies die bedrijven waar de kans het grootst is dat er iets mis is (want dat is risicogebaseerd toezicht, je schat in – onder meer aan de hand van signalen – waar mogelijk regels overtreden worden). Dus ja, je zult allicht iets aantreffen. Maar het zegt helemaal niets over de rest van de markt als je daar niet grondig onderzoek naar doet.

“Wat verder opvalt, is dat de AFM ook nu weer vooral keft in plaats van te bijten. Treed nou eens op tegen de dienstverleners die de regels overtreden in plaats van het zoveelste normoverdragende gesprek te voeren. Helemaal als kantoren het eerder al niet goed deden. Zeker met de financiele dienstverleners die bewust onbekwaam zijn, hoeven we echt geen medelijden te hebben.”

We hadden ons commentaar nog niet gepubliceerd of de AFM beet stevig door. De toezichthouder legde Rabobank een boete op van twaalf miljoen euro wegens te liberaal maatwerk bij hypotheken. Dit laat echter meteen het probleem zien. Er moet een heel traject worden gevolgd voordat een AFM-boete eenmaal een feit is. Dat loont bij twaalf miljoen, maar veel minder bij kleine bedragen. Maar eigenlijk klopt dat niet.

Jammer dat AFM-boetes in de staatskas verdwijnen. De AFM kan het geld goed gebruiken voor nieuwe taken die haar wachten. Nu wordt het kostenkader opnieuw opgerekt en zijn de extra kosten voor rekening van de financiële sector.

Onafhankelijke tussenpersoon?

Rabobank haalde ook om een andere reden het VVPnieuws. Volgens het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch is Rabobank een onafhankelijke tussenpersoon. Een voormalige varkenshouder beweerde het tegendeel, maar wist zijn stelling in de ogen van het hof onvoldoende te onderbouwen.

Rabobank stelt, zo lezen we in het vonnis, “dat haar commerciële relatie met Interpolis niet betekent dat zij afhankelijk is van Interpolis. De relatie met Interpolis is volgens Rabobank eerder een middel om marktconforme voorwaarden af te dwingen voor de klanten van Rabobank. Door het succes van de dialoog hierover met Interpolis adviseert Rabobank relatief vaak de polissen van Interpolis, maar Rabobank bemiddelt ook verzekeringen van andere verzekeraars, zoals van (destijds) Delta Lloyd. Rabobank erkent dat zij aandelen houdt in de Achmea-groep maar volgens Rabobank is dat irrelevant voor de adviezen die zij aan [appellant] heeft gegeven en heeft [appellant] daarvoor ook onvoldoende gesteld. Rabobank betwist verder dat zij erbij gebaat zou zijn dat Interpolis niet uitkeert bij schades vanwege een dekkingsgebrek. Volgens Rabobank is het tegendeel het geval: als er geen dekking voor een risico is afgesloten, wordt hier geen premie voor betaald en ontvangt Rabobank hier geen provisie over”.

Het feit dat je het ene niet weet aan te tonen, wil niet zeggen dat het andere klopt, sloeg een lezer van VVP Online de spijker op zijn kop. Als je deze uitspraak leest, is het inderdaad goed dat er in het kader van de vorig jaar ingevoerde vergelijkingskaart (voor onder andere hypotheken) een onafhankelijkheidscriterium is bedacht door de AFM. Al zouden de drempels lager mogen. Heel benieuwd of Rabobank nog steeds als onafhankelijk uit de bus komt als het criterium ook zou worden gehanteerd bij schadeverzekeringen.

Graaiflatie

Het leven is voor iedereen merkbaar duurder geworden, daarom mag het positief heten dat a.s.r. (voorheen Ardanta) de premies van de uitvaartverzekering per 1 januari met zeven procent heeft verlaagd. Daarbij moet wel worden bedacht dat de premies een jaar eerder met niet minder dan veertien procent waren opgeschroefd. Dat had alles te maken met de hoge inflatie van dat moment. DELA verhoogde de premies op 1 januari met zeven procent, achteraf was dat dus ook het meer realistische percentage.

Nu de inflatie is getemd, is er weinig eer meer te behalen voor bedrijvers van graaiflatie (woord van het jaar 2023). Helaas is het met de graaicultuur in de financiële sector nog niet overal afgelopen. Veranderen is ook een kunst, zo maakte Ben Tiggelaar duidelijk op de Adfiz Nieuwjaarsbijeenkomst.

‘In het Verenigd Koninkrijk is zogeheten pricewalking een explosief dossier’

Stoomcursus

In een onderhoudende stoomcursus gedragswetenschap gaf Tiggelaar praktische tips mee om weerstand tegen veranderingen en patstellingen bij veranderen te doorbreken. Maak een begin, was misschien wel de belangrijkste tip. Want uitstelgedrag is een van de grootste struikelblokken. Uiteraard moet je de verandering ook echt nodig vinden.

Nog steeds vinden adviseurs bijvoorbeeld actieve provisietransparantie nergens voor nodig. Des te meer siert het Adfiz dat zij ondersteuning bij deze verandering nadrukkelijk ondersteunt. Adfiz-directeur Enno Wiertsema schreef in zijn maandcolumn op de website van de adviseursorganisatie zelfs er een soort van zin in te hebben. Daarmee, preciseerde Adfiz-voorzitter Roger van der Linden in zijn ALV-toespraak een paar weken later, bedoelde Wiertsema niet dat hij zin heeft in actieve provisietransparantie. Van der Linden: “Ja, de toezichthouder en minister laten eerdaags een staaltje overbodige transparantiewetgeving het licht zien. En ja, ons bureau zal niet rusten voordat consumenten bij directe verzekeraars gewaarschuwd worden voor de kosten en risico’s van doe het zelven. Maar ook wij moeten deze gelegenheid aangrijpen om meer dan ooit te laten zien: dit is wat wij doen, dit is wat wij waard zijn.”

Dit laatste is wat Wiertsema bedoelde: “Ik had nooit gedacht dit ooit te zeggen, maar op een bijzondere manier heb ik er intussen wel een soort van zin in. Want hoewel ik nog steeds niet geloof dat consumenten nu opeens en masse hun adviseur het hemd van het lijf gaan vragen over de diensten waar ze allemaal recht op hebben, zie ik wél kansen voor de adviseurs die uit eigen beweging nóg nadrukkelijker en duidelijker gaan uitleggen wat ze allemaal doen voor hun klanten. En juist daarin zit de meerwaarde van onafhankelijk financieel advies.”

De enige constante in het leven, wordt wel eens gezegd, is verandering. Dus ja, verzet u niet en go with the flow. Dan komt er maar actieve provisietransparantie en dan vindt de rechter maar dat de Rabobank een onafhankelijke tussenpersoon is. Als u denkt vanuit uw eigen kracht, komt u er wel.

Reactie toevoegen

 
Meer over
Wen er maar aan

Wen er maar aan

(Uit VVP 2-2024) Wat is hot en wat is not in de actualiteit van financieel adviseurs en verzekeraars? VVP pakt belangrijke actualiteiten op en voorziet ze van...

Laat u niet aftroeven

Laat u niet aftroeven

(Uit VVP 6-2023) Wat is hot en wat is not in de actualiteit van financieel adviseurs en verzekeraars? VVP pakt belangrijke actualiteiten op en voorziet ze van...

Boeman of boezemvriend?

Boeman of boezemvriend?

(Uit VVP 5-2023) Wat is hot en wat is not in de actualiteit van financieel adviseurs en verzekeraars. VVP pakt belangrijke actualiteiten op en voorziet ze van...

Partir, c’est mourir un peu

Partir, c’est mourir un peu

(VVP-redacteur Toon Berendsen in de rubriek 'Actueel op de Korrel' in VVP 4, 2023) Wat is hot en wat is not in de actualiteit van financieel adviseurs en verzekeraars?...

Eerlijk duurt het langst

Eerlijk duurt het langst

(Toon Berendsen in VVP 3, 2023) Wat is hot en wat is not in de actualiteit van financieel adviseurs en verzekeraars. VVP pakt belangrijke actualiteiten op en voorziet...

Zelfwaardering in plaats van zelfontkenning

Zelfwaardering in plaats van zelfontkenning

(Redacteur Toon Berendsen in VVP 2) Wat is hot en wat is not in de actualiteit van financieel adviseurs en verzekeraars? VVP pakt belangrijke actualiteiten op...

Onafhankelijk… of toch niet?

Onafhankelijk… of toch niet?

(Toon Berendsen van VVP in VVP 1, 2023) Wat is hot en wat is not in de actualiteit van financieel adviseurs en verzekeraars? VVP pakt belangrijke actualiteiten...