"beperken aansprakelijkheid afm en dnb inbreuk op rechten burgers"
"Civielrechtelijke aansprakelijkheid kan ook positief zijn voor toezichthouders." Dat stelt Anja de Rooy-Kolkman in de dinsdag verschenen VVP (nummer 18).
De freelance juridisch adviseur (tevens lid Raad van Advies CFD) schrijft: "Als 'zelfstandige bestuursorganen met gedelegeerde overheidsbevoegdheid' opereren AFM en DNB tussen de besturende overheid en de rechtsprekende macht in. De AFM ziet erop toe dat financiële ondernemingen en hun bestuurders zich volgens de regels gedragen. DNB houdt toezicht op de solvabiliteit en liquiditeit van financiële instellingen. Dat is het zogeheten twin peaks-model van toezicht op de financiële sector.
Ook AFM en DNB kunnen echter onrechtmatig handelen. Dat kan op twee manieren. Enerzijds kan er sprake zijn van falend toezicht, waardoor klanten van financiële instellingen worden benadeeld. Anderzijds kan een toezichthouder een onrechtmatig besluit nemen, waardoor de onder toezicht gestelde wordt benadeeld.
Op 1 juli 2012 werd een wet ingevoerd waarmee de aansprakelijkheid van AFM en DNB beperkt werd. Pas bij opzet en grove schuld is er sprake van
aansprakelijkheid. Tot dan toe gold als uitgangspunt dat overheden op gelijke wijze als andere rechtssubjecten aansprakelijk zijn voor hun onrechtmatig handelen en nalaten. Voor zover mij bekend is dit de eerste keer dat er in de wet een uitzondering is gemaakt op dit uitgangspunt.
Mogelijk zou de aansprakelijkheidsbeperking in strijd met het recht op een eerlijk proces - en daarmee in strijd met het EVRM - kunnen zijn. In ieder
geval is het een inbreuk op de rechten van burgers. Een gedupeerde moet aannemelijk maken dat er bij de toezichthouder sprake was van opzet of grove schuld wanneer hij schade wil verhalen. Daarvoor zou als argument kunnen worden aangevoerd dat AFM en DNB deze armslag nodig hebben. En dat zij minder goed toezicht zouden kunnen houden als zij uit vrees voor aansprakelijkheid niet meer de grenzen van hun bevoegdheden durven op te zoeken.
In mijn opinie is dit geen valide argument. De bevoegdheden zijn immers niet voor niets begrensd. Civielrechtelijke aansprakelijkheid is juist een prima mechanisme om overschrijding van die grenzen te bewaken.
Ook wordt wel gezegd dat zonder aansprakelijkheidsbeperking de toezichthouders door megaclaims te gronde kunnen worden gericht. Ook dat argument gaat niet op: de rechter kan bij aansprakelijkheid de omvang van de schadevergoeding immers limiteren. Daarnaast moet er bij aansprakelijkheid ook voldaan zijn aan andere vereisten, waaronder het causaliteits- en het relativiteitsvereiste, wil het überhaupt tot een schadeuitkering komen.
Wat mijns inziens vergeten lijkt te worden is dat civielrechtelijke aansprakelijkheid ook positief kan zijn voor toezichthouders. Toezichthouders blijven dan bij de les en letten erop hun werk netjes te doen. Zij dwingen respect af als hun handelen toetsbaar is aan de algemene aansprakelijkheidsnormen. Dat respect geeft gevoelsmatig een extra legitimatie voor hun optreden.
Het beperken van aansprakelijkheid voor AFM en DNB tot opzet en grove schuld is een uitzondering op het uitgangspunt dat voor de overheid dezelfde civielrechtelijke regels gelden als voor burgers. Het is een inbreuk op de rechten van burgers. Het lijkt niet uitgesloten dat AFM en DNB in de toekomst
hun beperkte aansprakelijkheid moeten bekopen met beperking van het door hen afgedwongen respect."
Reactie toevoegen
Onderscheid recreatief en beroepsmatig vliegen met een drone vervalt
Vanaf 31 december 2020 gelden nieuwe, Europese regels voor het (semi)professioneel vliegen met een drone. Vanaf dat moment is men verplicht zich te registreren als...
Allianz schetst vijf trends aansprakelijkheidrisico’s
Aansprakelijkheidsrisico’s voor bedrijven nemen wereldwijd toe. Factoren zoals sociale inflatie, dure en frequente terugroepacties in de automobiel- en voedingssector,...
Adviseur hoeft niet te wijzen op niet concreet voorzienbare risico's
In zijn algemeenheid kan van een assurantietussenpersoon niet worden gevergd dat hij zijn cliënt op alle mogelijke, ook niet concreet voorzienbare of niet relevante,...
Bedrijf moet adviseur informeren over nieuwe werknemers
De adviseur, aldus het Gerechtshof Amsterdam, mocht afgaan op de afspraak dat zij geïnformeerd zou worden als de relatie een werknemer in dienst zou nemen....
Staat niet in beroep in Faro-zaak
De Staat gaat niet in beroep tegen de gerechtelijke uitspraak begin dit jaar in verband met de Faro-ramp uit 1992. De rechtbank veroordeelde de Staat tot het vergoeden...
Sinds 1 januari 2019 is het mogelijk om vergoeding van affectieschade te vorderen voor naasten van slachtoffers met ernstig en blijvend letsel, en nabestaanden van...
Eiland geen opstal, beschoeiing wel
Anders dan de rechtbank vindt het hof een eiland niet per se een opstal. Toch laat ook het hof de eigenaar van het eiland in de Vinkeveense Plassen net als de rechtbank...
Nieuwe opzetclausule voor aansprakelijkheidsverzekeringen
Het Verbond van Verzekeraars heeft een nieuwe model-opzetclausule voor de particuliere aansprakelijkheidsverzekering gepubliceerd. In deze nieuwe versie is duidelijker...
Arbo-boete van 27 mille na letsel bij act met banddoek niet terecht
De Rechtbank Oost-Brabant vindt de Arbo-boete van 27.000 euro voor een circusopleiding niet terecht. De opleiding zou de regels niet in acht hebben genomen, waardoor...
Financiële tegemoetkoming voor ruim 500 werknemers met ‘schildersziekte’
Werknemers die als gevolg van hun werk schildersziekte (Organo Psycho Syndroom) hebben opgelopen, kunnen een aanvraag doen voor een eenmalige financiële tegemoetkoming....