Geen logica in maatregelen Koolmees

Marjol Nikkels 2019

Dat de loondoorbetaling bij ziekte terug naar 1 jaar voor kleine werkgevers van de baan is en de moeilijke wijzigingen in de WIA niet doorgaan, wordt door de minister mooi verkocht. Hij benoemt dat de WIA-instroom al minder wordt met de plannen voor de loondoorbetaling bij ziekte zoals die met de werkgevers afgesproken zijn. Maar die logica is voor de professional niet te ontdekken.

We hebben er lang op moeten wachten, maar op 20 december 2018 kwam er dan toch enige duidelijkheid: de loondoorbetalingsverplichting blijft twee jaar en de bezuinigingen in de WIA gaan niet door. Minister Koolmees van SZW heeft met werkgevers afspraken gemaakt die, naar eigen zeggen, de loondoorbetalingsverplichtingen makkelijker, duidelijker en goedkoper maken en leiden tot het aannemen van meer vast personeel. Het gaat om de volgende maatregelen:

  1. Een MKB-verzuim-ontzorg-verzekering per 1-1-2020;
  2. Een premiekorting op de loondoorbetalingskosten voor met name kleine werkgevers per 2021;
  3. Het medisch advies van de bedrijfsarts wordt bij de RIV-toets leidend per 1-1-2021;
  4. De toetsing door het UWV wordt transparanter;
  5. De rol van de werknemer wordt groter bij tweedespoortrajecten.

Mkb verzuim-ontzorgverzekering

De MKB verzuim-ontzorgverzekering moet, naast de dekking van het financiële risico, kleine werkgevers helpen bij de verplichtingen en taken rond de loondoorbetaling bij ziekte. Het biedt een transparant en betaalbaar dienstverleningspakket dat werkgevers helpt met het beperken van (langdurig) verzuim. De verzekering is ‘Poortwachterproof’, waardoor een eventuele loonsanctie (bij het opvolgen van de adviezen van de verzekeraar) niet voor rekening van de werkgever komt. Met de ondertekening van een convenant met MKB Nederland verbinden verzuimverzekeraars zich aan de ontwikkeling van de verzuim-ontzorgverzekering. Het convenant voorziet in minimumeisen waaraan deze verzekering moet voldoen. Verzekeraars hebben de vrijheid het pakket nog verder uit te breiden. De afspraken hebben als doel dat werkgevers optimaal ontzorgd worden in het geval ze onverhoopt te maken krijgen met langdurig ziek personeel.

‘Dat de loondoorbetaling twee jaar blijft is niet echt een verrassing’

Premiekorting loondoorbetaling

Koolmees wil werkgevers financieel tegemoetkomen voor de kosten van het tweede loondoorbetalingsjaar. Werkgevers ontvangen met ingang van 2021 een ‘loondoorbetalingskorting’ op de premieheffing van in totaal 450 miljoen euro. Deze korting bestaat uit een vast bedrag per (inhoudingsplichtige) werkgever. Deze korting zal vooral ten goede komen aan werkgevers met minder dan 25 werknemers. Zij kunnen ervoor kiezen de korting te gebruiken voor bijvoorbeeld de MKB verzuim-ontzorg-verzekering. Deze korting wordt per 2024 vervangen door een gedifferentieerde Aofpremie.

Verdere afspraken

Dat het medisch advies van de bedrijfsarts leidend wordt bij de beoordeling van het re-integratieverslag (RIV-toets) is een welkom besluit. Bij 12 procent van de opgelegde loonsancties is de hoofdoorzaak een verschil van inzicht tussen bedrijfsarts en verzekeringsarts van het UWV. Vanaf 2021 kan het medisch advies van de bedrijfsarts niet meer herroepen worden door het UWV. Ook gaat Koolmees met UWV in gesprek over hoe ze de RIVtoets meer uniform en transparanter uit kunnen voeren. Daarnaast wordt de rol van de zieke werknemer tijdens de loondoorbetalingsperiode verstevigd, doordat hij in het plan van aanpak en bij de eerstejaarsevaluatie zijn visie op het re-integratietraject moet geven. Dit leidt volgens Koolmees tot een grotere betrokkenheid van zowel werknemer als werkgever bij het re-integratieproces.

Marjol Nikkels: ‘Spanning is verder opgelopen.’

Geen verscherping schattingsbesluit

Naast afspraken met werkgevers over de loondoorbetaling heeft Koolmees ook afspraken met werknemersorganisaties gemaakt over de wijzigingen in de WIA. De voorgenomen wijziging van het Schattingsbesluit gaat niet door.

Het regeerakkoord gaf aan dat ook voor de categorie WGA 80-99 procent een inkomenseis ging gelden. Deze werknemers die wel volledig maar niet duurzaam arbeidsongeschikt zijn, zouden ten minste 50 procent van hun restverdiencapaciteit moeten verdienen voordat ze in aanmerking zouden komen voor een WGA-loonaanvullingsuitkering. Dit is nu van de baan. De groep 80-100 procent blijft als volledig arbeidsongeschikt bestaan zonder inkomenseis.

Bij een mate van arbeidsongeschiktheid van 80-100 procent bepaalt de duurzaamheid of betrokkene in aanmerking komt voor de regeling WGA of IVA. De IVA is alleen van toepassing bij volledige én duurzame arbeidsongeschiktheid. Bij de voorgenomen wijziging in het regeerakkoord zou de IVA alleen maar van toepassing zijn geweest bij 100 procent arbeidsongeschiktheid. Dat is nu ook van de baan. Een maatregel die wel ondersteund wordt, is dat wanneer iemand met een WIA-uitkering aan het werk gaat, hij vijf jaar lang niet herbeoordeeld wordt. Dit maakt het voor mensen aantrekkelijker om terug te keren naar de werkvloer.

Nieuwe alternatieven

Het oorspronkelijke doel van het regeerakkoord was om de WIA meer activerend te maken voor de grote groep 80-100 procent volledig maar niet duurzaam arbeidsongeschikten. Dat wordt met deze maatregelen nog niet behaald. Een werkgroep van de Stichting van de Arbeid moet dus met nieuwe alternatieven gaan komen, waarbij er vooral gekeken gaat worden naar de wijze van vaststelling van de mate van arbeidsongeschiktheid. Veel mensen worden op arbeidsdeskundige gronden volledig arbeidsongeschikt beoordeeld omdat er geen functie te duiden is. Dit betekent dat een grote groep wel mogelijkheden heeft om te werken, maar dat deze nauwelijks worden benut.

Inderdaad hebben de werknemersorganisaties wat betreft het afschaffen van de bezuinigingen op de WIA hun wensen in vervulling zien gaan. Maar dat de loondoorbetaling twee jaar blijft is niet echt een verrassing: de werkgevers wilden zelf niet de loondoorbetaling alleen voor kleine werkgevers terug naar 1 jaar hebben. Nog los van het feit dat dit uitvoeringstechnisch heel lastig was geweest, was ook niemand blij met de invoering van een publieke uniforme premie voor het tweede ziektewetjaar.

Opvallend is dat het ministerie van SZW apart met de werkgevers en de werknemers afspraken heeft moeten maken; een teken dat ze niet meer samen met elkaar om tafel zijn gegaan. De spanning tussen de sociale partners is hoog opgelopen, onder andere door het mislukken van het pensioenakkoord in november 2018.

Reactie toevoegen

 
Editie
Meer over
Vanaf april herstel onjuiste berekening WIA-uitkeringen

Vanaf april herstel onjuiste berekening WIA-uitkeringen

UWV start in april met het corrigeren van de fouten in de WIA-uitkeringen. UWV denkt nu dat het gaat om 25.000 tot 50.000 uitkeringen. Naast het herstellen van...

Voorstel voor arbeidsongeschiktheidsdekking zzp’ers wordt aangepast

Voorstel voor arbeidsongeschiktheidsdekking zzp’ers wordt aangepast

Minister Eddy van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gaat het wetsvoorstel voor een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers aanpassen....

Eenvoudigere en betere inkomensondersteuning voor mensen

Eenvoudigere en betere inkomensondersteuning voor mensen

Het kabinet start een hervormingsagenda om de sociale zekerheid, toeslagen en inkomstenbelasting te hervormen. Deze ‘hervormingsagenda inkomensondersteuning’...

"Alle arbeidsongeschikten moeten nu recht krijgen op arbeidskorting"

"Alle arbeidsongeschikten moeten nu recht krijgen op arbeidskorting"

De wettelijke bepalingen over de arbeidskorting zijn in strijd met het discriminatieverbod in mensenrechtenverdragen doordat een WGA-uitkering) die rechtstreeks...

Veranderingen Wet tegemoetkomingen loondomein

Veranderingen Wet tegemoetkomingen loondomein

Vanaf 1 januari 2025 verandert een aantal regelingen uit de Wet tegemoetkomingen loondomein (Wtl). Zo wordt het lage-inkomensvoordeel (LIV) afgeschaft. Het loonkostenvoordeel...

Compensatie transitievergoeding gehandhaafd voor kleine bedrijven

Compensatie transitievergoeding gehandhaafd voor kleine bedrijven

Het kabinet overweegt niet om voor bedrijven met minder dan 25 werknemers de compensatie voor de transitievergoeding af te schaffen. Dat benadrukt minister Van Hijum...

Webinar over zzp en schijnzelfstandigheid

Webinar over zzp en schijnzelfstandigheid

Op donderdag 14 november organiseren het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Belastingdienst twee webinars over zzp en schijnzelfstandigheid. In...

WIA: 60-plusmaatregel niet verlengd

WIA: 60-plusmaatregel niet verlengd

Minister Van Hijum heeft besloten de 60-plusmaatregel bij de sociaal-medische beoordelingen WIA niet te verlengen. De 60-plusmaatregel is volgens de minister geen...

Mensen met een beperking meer baankansen geven

Mensen met een beperking meer baankansen geven

Ruim de helft van de Nederlandse bevolking (vijftien tot 65 jaar) kampt met een beperking en heeft hierdoor moeite om werk te vinden, stelt ABN Amro in haar rapport...

Financiële prikkel bevordert meedoen werknemers aan vitaliteitsprogramma

Financiële prikkel bevordert meedoen werknemers aan vitaliteitsprogramma

Uit onderzoek in opdracht van Acture blijkt dat 69 procent van de medewerkers die deelnemen aan vitaliteitprogramma’s zich beter voelt. Uit het onderzoek blijkt...