OCTAS-rapport is pas het begin

Ken je vak! Inkomen Angelo Wiegmans

(Angelo Wiegmans, BedrijfPlus, in Ken je vak! VVP 2-2024) De varianten in het 29 februari verschenen OCTAS-rapport roepen soms vragen op. Sommige varianten kunnen nog verder doordacht worden. Een eerste impressie.

In de variant ‘Huidig stelsel beter’ worden aanbevelingen gedaan om het huidige stelsel te verbeteren. De WIA gaat naar één uitkeringsregime in plaats van de huidige IVA en WGA met alle subregelingen. De WIA blijft een inkomensverzekering; het procentuele verlies aan verdiencapaciteit staat centraal. De arbeidsongeschiktheidsdrempel voor de WIA wordt verlaagd van 35 naar 25 procent verlies aan verdiencapaciteit. De arbeidsdeskundige krijgt meer ruimte om geschikte functies te zoeken.

Wie gaat dit allemaal betalen en blijft het hybride stelsel daardoor wel in stand? OCTAS geeft wel aan dat het stelsel in stand kan blijven, het is maar zeer de vraag of dit aantrekkelijk blijft voor de markt. Nu wordt een deel van de uitkeringen betaald uit het Arbeidsongeschiktheidsfonds of doorbelast aan werkgevers via de Werkhervattingskas.

Heel ander stelsel

In de variant ‘Werk staat voorop’ ligt de nadruk op wat mensen wél kunnen, in plaats van wat ze niet kunnen. Mensen krijgen de eerste drie tot vijf jaar een re-integratieuitkering van 70 procent van het oude loon. De wachttijd blijft twee jaar. Pas wanneer volledige re-integratie niet lukt, volgt een beoordeling op arbeidsongeschiktheid. De re-integratie in het derde tot vijfde jaar vindt plaats door een publieke dienstverlener.

In deze variant ligt de focus op duurzame re-integratie en het vinden van passend werk bij een nieuwe werkgever. De re-integratiedienstverlener is een publieke organisatie, werkt regionaal en ondersteunt werkgevers en arbeidsongeschikten actief. Dit is een heel ander stelsel waarbij het aandachtspunt ligt op de re-integratie na twee jaar. Het effect hiervan is lastig in te schatten en het zal moeten blijken of dit een variant is die gaat werken.

Minder premiedifferentiatie

De derde variant is ‘Basis voor werkenden’: één gelijke regeling voor werknemers en zelfstandigen. Eén regeling voor werknemers en zelfstandigen beoogt complexiteit voor mensen te reduceren. Deze basisverzekering biedt inkomensbescherming, ongeacht de mate van arbeidsongeschiktheid. Mensen zijn in veel gevallen dan niet meer afhankelijk van aanvullende toeslagen van UWV en/of van de bijstand. De arbeidsongeschiktheidsdrempel blijft staan op 35 procent. De wachttijd is voor iedereen twee jaar.

Voor werknemers is er een verplichte aanvullende verzekering. De hoogte van de aanvullende uitkering hangt van het arbeidsongeschiktheidspercentage. Zelfstandigen blijven aangewezen op private aanvullende verzekeringen.

‘Varianten 2 en 3 meer uitwerken’

Opvallend is dat de arbeidsongeschiktheid pas ingaat vanaf 35 procent, zoals ook nu in het stelsel geregeld is. Voordeel voor de overheid is dat de zelfstandigen meebetalen aan de premies. Dat is nu niet het geval. In deze variant is het minder aantrekkelijk voor werkgevers te investeren in preventie, omdat er minder premiedifferentiatie wordt toegepast. Alleen voor de aanvullende verzekering zijn er risicoafhankelijke premies. Succesvolle re-integratie leidt dan tot een beperkte premiedaling.

Reactie toevoegen

 
Meer over
Banenafspraak: loonkostenvoordeel wordt structureel

Banenafspraak: loonkostenvoordeel wordt structureel

Staatssecretaris Nobel van Participatie en Integratie is voornemens het loonkostenvoordeel dat beschikbaar is voor de doelgroep banenafspraak structureel te maken,...

AOV toegankelijker voor mensen met hiv

AOV toegankelijker voor mensen met hiv

Nieuwe cijfers werpen een nieuw licht op de verzekerbaarheid van mensen met hiv. Gemiddeld hebben zij een gelijke tot anderhalf keer hogere kans om langdurig arbeidsongeschikt...

Levensloopbestendig stapelen

Levensloopbestendig stapelen

(Annemieke Postema, AOVdokter.nl, in Ken je vak! VVP 5-6 2024) Tegenover je zit een ondernemer van 34 jaar. Ze wil een AOV afsluiten die voldoende uitkeert voor...

Gevolgen problemen bij UWV

Gevolgen problemen bij UWV

(Marjol Nikkels, Sensio Opleidingen, in Ken je vak! VVP 5-6 2024) Er zijn mogelijk tienduizenden WIA-beschikkingen onjuist. Minister Van Hijum (SZW) heeft op 4...

Update uniform uitvraagformulier WGA-ERD

Update uniform uitvraagformulier WGA-ERD

Het uniform uitvraagformulier WGA-ERD is aangepast aan de gegevens en cijfers zoals ze gelden per 2025. Dit geactualiseerde formulier is te gebruiken voor overstapmoment...

"Arbeidsrelaties kritisch bezien op schijnzelfstandigheid"

"Arbeidsrelaties kritisch bezien op schijnzelfstandigheid"

Werkgevers in alle sectoren doen er volgens ABN Amro goed aan het aantal werkzame zzp’ers en de voorwaarden waaronder zij werken kritisch te bekijken. Vragen...

Maatregelen om hoge terugvorderingen van toeslagen te voorkomen

Maatregelen om hoge terugvorderingen van toeslagen te voorkomen

Het kabinet wil voorkomen dat mensen achteraf in financiële problemen komen als ze een hoger bedrag aan toeslagvoorschotten ontvangen dan de toeslag waar ze...

Ondersteuning werkgever bij mantelzorg mag beter bekend

Ondersteuning werkgever bij mantelzorg mag beter bekend

Een kwart van de werknemers weet niet welke steun de werkgever biedt bij het combineren van mantelzorg met werk. Bijna de helft meent dat de werkgever helemaal geen...

RADI AOV: uitstel BAZ mag aandacht adviseurs niet verslappen

RADI AOV: uitstel BAZ mag aandacht adviseurs niet verslappen

RADI AOV roept adviseurs op niet af te wachten nu het wetsvoorstel BAZ is vertraagd. Tijdens een online kennissessie meende RADI AOV: “De aandacht mag niet...

Blog: BAZ bureaucratisch monster

Blog: BAZ bureaucratisch monster

(Blog door Cosmas Blaauw, SharePeople) De argumenten voor een verplichte AOV klinken nobel, maar houden geen steek: Er wordt beweerd dat zzp’ers onvoldoende...