"Invoering zorgplicht meest maatgevende verandering"
"De invoering van de zorgplicht is wat mij betreft de meest maatgevende verandering in de verhouding tussen producent en consument." Aldus voormalig AFM-voorzitter Arthur Docters van Leeuwen in het interview dat de huidige AFM-voorzitter Merel van Vroonhoven met hem deed wegens het 15-jarige bestaan van de toezichthouder.
Docters van Leeuwen: "We kregen een verzoekje van David Wright, de directeur van de Europese Commissie: ‘kunnen jullie niet iets voor de consument doen’? Dat was helemaal niet zo vanzelfsprekend en stuitte aanvankelijk op nogal wat weerstand in de Europese Commissie. Maar ik vond het belangrijk, dus ik heb het aangepakt. Dat werd de zorgplicht; de eis dat financiële dienstverleners in het belang van hun klanten handelen. De invoering daarvan in 2004 is wat mij betreft de meest maatgevende verandering in de verhouding tussen producent en consument. De financiële bijsluiter is daar een voorloper van. Ik vond dat die er moest komen. Vanwege de buitengewoon simpele gedachte dat op een potje jam ook staat wat erin zit. Het moest gewoon duidelijk zijn wat er in dat financiële product zit. Want mensen wisten dat vaak helemaal niet. Uit onderzoek bleek dat een derde van de mensen niet in staat is om uit te zoeken hoe zo’n gemengd financieel product werkt. Ook een derde is te goed van vertrouwen - ‘hij had zo’n keurige snor’ - en laat zich iets aansmeren zonder zich erin te verdiepen. De rest redt zich prima. Het is dus goed dat de zorgplicht er is. Alle rechtszaken die we nu zien rond de woekerpolissen baseren zich op het begrip zorgplicht. En tot grote schrik van de industrie breidt zich dat nog steeds verder uit.”
Wrakke wetgeving
Docters van Leeuwen verder: "Wij hadden iedere dinsdagochtend overleg over de belangrijke toezichtzaken. Met de medewerkers zelf, dus niet met het management dat ertussen zat. ‘Nee, jij doet het onderzoek, dus jij vertelt’. En dan namen wij als bestuur de beslissingen over het toezicht. Dat was echt een ritueel, waarbij ik vaak als advocaat van de duivel optrad. Als toezichthouder moet je ongelooflijk rechtlijnig zijn, de feiten zijn heilig. De eerste vraag was dan ook altijd: ‘wat is er precies gebeurd?’ Een moeilijke vraag vaak, want dat was niet altijd even duidelijk. De medewerker mocht niet zeggen ‘volgens mij’ of ‘ik weet het niet precies’. Hij of zij mocht alleen maar zeggen ‘het zit zus en zo’. Kon hij dat niet, dan kwam hij over een week maar terug, als hij het wel zeker wist. De tweede vraag was: ‘waar staat dat dat niet mag’? Ook geen makkelijke vraag met die wrakke wetgeving van toen. De derde vraag was: ‘waarom moeten we ingrijpen?’ Het moet allemaal glashelder zijn, want als er bij de rechter over geknokt wordt, moet iedereen in de rechtszaal kunnen begrijpen waar het over gaat. Ook de journalist, en uiteindelijk het publiek.”
Docters van Leeuwen leidde de AFM (voorheen STE) van 1998 tot 2007.
Reactie toevoegen
Geen aparte toezichtscategorie middelgrote verzekeraars
Minister Dijsselbloem voert geen toezichtscategorie middelgrote verzekeraars in, schrijft hij in antwoord op vragen van Tweede-Kamerlid voor de VVD Aukje de Vries. De...
DNB: solvabilteit verzekeraars op orde
De eerste officiële jaarcijfers op basis van Solvency II wijzen uit dat de gemiddelde solvabiliteitsratio’s van de Nederlandse verzekeringssectoren...
Transparanter toezicht financiële markten
AFM en DNB krijgen meer mogelijkheden om overtredingen door financiële instellingen openbaar te maken. Dat is de kern van het wetsvoorstel Transparant toezicht...
Raad van State kritisch op wetsvoorstel transparant toezicht
“Het advies was op een aantal punten kritisch en momenteel beoordeel ik in overleg met de AFM en DNB wat daarvan de consequenties zijn.” Aldus de minister...
Maak de AFM eerlijker en toekomstbestendig
In de financiële wereld heeft de AFM als toezichthouder een behoorlijk dikke vinger in de pap. De afgelopen jaren was er veel spanning tussen de markt enerzijds...
Transparanter toezicht zorgvuldiger ingebed
Het ministerie van Financiën heeft woensdag het verslag gepubliceerd van de internetconsultatie van het wetsvoorstel voor een transparanter toezicht op de financiële...
Consultatie transparanter toezicht
Minister Dijsselbloem van Financiën start een internetconsultatie van het concept wetsvoorstel voor een transparanter toezicht op financiële markten....
Adfiz over kosten toezicht: "mag het wat minder?"
Ja, de adviseur draait onevenredig veel op voor de kosten van het AFM-toezicht. Dat vindt ook Adfiz, dat aan VVP schrijft heel goed te kunnen begrijpen dat 80 procent...
Afm: sector moet doorpakken bij verankering klantbelang
Tijdens de presentatie van het Jaarverslag 2015 van de AFM zei bestuursvoorzitter Merel van Vroonhoven ruimte te zien voor verdere verbeteringen. "De AFM ziet...
"Transparantie kan leiden tot minder vertrouwen"
"Transparantie kan ook leiden tot daling van vertrouwen in de toezichthouder. Empirisch onderzoek naar de effecten van transparantie op vertrouwen is daarom...