Eindevaluatie fileert Participatiewet

Bakker winkel via Pixabay

De invoering van de Participatiewet heeft nauwelijks geleid tot verhoging van de baankansen, zoals beoogd met de wet. Voor de grootste groep, de klassieke bijstandsgerechtigden, is er amper een verschil. Voor mensen die het recht op toegang tot de sociale werkvoorziening verloren, daalde de kans op werk. Voor jonggehandicapten met arbeidsvermogen stegen de baankansen. Hun inkomenspositie verslechterde echter en het gaat vaker om tijdelijk werk. Dit blijkt uit de eindevaluatie van de Participatiewet door het SCP.

De evaluatie brengt verschillende oorzaken in beeld voor deze resultaten: nieuwe, onbekende rol voor gemeenten, verkeerde aannames (zo is niet iedereen in staat om te werken), financiering (als gemeenten op uitkeringen besparen, mogen ze het restant houden en ook vrij besteden. Dit prikkelt gemeenten om hun inspanningen bewust te richten op de meest kansrijke groep binnen de totale doelgroep).

No-riskpolis

Gemeenten en werkgevers kunnen verschillende instrumenten inzetten om mensen naar werk te begeleiden, bijvoorbeeld proefplaatsing, jobcoach, loonkostensubsidie of no-riskpolis. Een meerderheid van de werkgevers is echter niet op de hoogte van het bestaan van deze instrumenten. De instrumenten zijn volgens werkgevers een voorwaarde om mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen, maar zijn op zichzelf niet voldoende om plaatsingen te realiseren. Voor een succesvolle match is namelijk de persoonlijke en continue inzet van alle betrokkenen in de volle breedte van het proces cruciaal.

Plannen van werkgevers voor een plaatsing lopen in de praktijk vaak stuk. Enerzijds wegens gebrek aan geschikte vacatures en anderzijds is het maken van de juiste match een zeer intensief, continu proces, waarbij veel werkgevers onderweg afhaken. Wanneer het wel lukt om mensen te plaatsen, betreft dit vooral mensen met lichamelijke beperkingen en met een relatief kleine afstand tot de arbeidsmarkt.

Verslechterde inkomenspositie voor jonggehandicapten

Met de invoering van de Participatiewet is de Wajong-regeling voor jonggehandicapten afgeschaft voor nieuwe instroom met arbeidsvermogen. Voor de invoering van de Participatiewet werkte 29 procent van de 18-jarige Wajongers in het derde jaar na instroom, terwijl dat sinds de invoering van de wet voor 18-jarige vergelijkbare jonggehandicapten vanaf 2015 38 procent is. Een toename dus, maar de inkomenspositie van jonggehandicapten is verslechterd. Ze werken vaak in deeltijd en steeds vaker via een tijdelijk contract. Jonggehandicapten in het doelgroepregister (Banenafspraak) zijn wel vaker duurzaam (langer dan een jaar) aan het werk.

De klassieke bijstandsgerechtigden zien de baankansen nauwelijks verhoogd sinds de invoering van de Participatiewet. Hun baankansen waren laag vóór invoering van de Participatiewet en zijn dat sindsdien ook gebleven. De kans om uit te stromen uit een bijstandsuitkering is eveneens maar iets gestegen. Ook voor deze doelgroep geldt onder andere: minder banen voor ten minste een jaar, minder vaste contracten, meer kleine banen tot 20 uur per week.

 

 

Reactie toevoegen

 
Meer over
Ommekeer ten goede bij ziekteverzuim

Ommekeer ten goede bij ziekteverzuim

Het ziekteverzuim onder werknemers was in het derde kwartaal van 2023 4,8 procent. Net als in de eerste twee kwartalen van dit jaar was het verzuim lager dan een...

RSC: afsluiten re-integratiespoor 1 miskent praktijk

RSC: afsluiten re-integratiespoor 1 miskent praktijk

Het Register Specialistisch Casemanagement (RSC) raadt met klem af werkgevers de mogelijkheid te geven om na het eerste ziektejaar re-integratiespoor 1 af te sluiten,...

RADI AOV: update kennisdocument verplichte AOV

RADI AOV: update kennisdocument verplichte AOV

RADI AOV heeft haar kennisdocument over de verplichte AOV voor zelfstandigen geactualiseerd. Deze 2.0 versie is een update van de 1.0 versie van juni 2023. Aan...

Internetconsultatie tijdelijke maatregel WIA-beoordelingen

Internetconsultatie tijdelijke maatregel WIA-beoordelingen

Minister Van Gennip is de internetconsultatie gestart van de tijdelijke maatregel ‘Praktisch beoordelen’. Dit houdt in dat alleen op basis van wat mensen...

Praktische oplossingen om WIA uitvoerbaar te houden

Praktische oplossingen om WIA uitvoerbaar te houden

(Marjol Nikkels, CS Opleidingen, in Ken je vak! VVP 5-2023) De vereenvoudigde WIA-beoordeling voor 60-plussers wordt nog verlengd tot en met 31 december 2024....

Grote rol adviseur bij arbeidsongeschiktheid

Grote rol adviseur bij arbeidsongeschiktheid

(Uit VVP 4) Hoe groot de rol van de financieel adviseur ook ná het tot stand komen van de AOV kan zijn, maakte Annemieke Postema duidelijk in de kennissessie...

Daling verzuim onder zorgmedewerkers zet door

Daling verzuim onder zorgmedewerkers zet door

Het verzuimpercentage onder zorgmedewerkers over het derde kwartaal van 2023 komt uit op 6,9. Dat is een daling van 6,4 procent ten opzichte van 2022. Ook in het...

Onjuiste communicatie rond WIA Excedent kost werkgever bijna half miljoen

Onjuiste communicatie rond WIA Excedent kost werkgever bijna half miljoen

(Rechtspraak) Eiser mocht er op vertrouwen dat zijn werkgever een WIA Excedent verzekering had afgesloten. Aldus vernietigt het Gerechtshof Amsterdam eerder vonnis...

Ziekteverzuim: kostenpost én kans

Ziekteverzuim: kostenpost én kans

(Partner in Kennis Avéro Achmea in VVP 4, 2023) Het ziekteverzuim in Nederland stijgt. In 2022 kostte dat werkgevers maar liefst 27 miljard euro. Nooit...

Internetconsultatie wijziging van de re-integratieverplichtingen in het tweede ziektejaar

Internetconsultatie wijziging van de re-integratieverplichtingen in het tweede ziektejaar

Minister Van Gennip van SZW is de internetconsultatie gestart van het wetsvoorstel wijziging van de re-integratieverplichtingen in het tweede ziektejaar. Het concept-wetsvoorstel...