Betalingsachterstanden vooral bij koopstarter met hoge hypotheek

Betalingsachterstand via Pixabay

In de groep koopstarters met hoge hypotheken komen betalingsachterstanden het meest voor. Dat blijkt uit een AFM-analyse van de financiële situatie van huishoudens die hypotheken hebben afgesloten in de periode 2012 tot en met 2017. Betalingsachterstanden komen in Nederland echter nog relatief weinig voor.

In de datastudie ‘Maximaal lenen voor de hypotheek?’ analyseert de AFM de samenhang tussen leenbedragen en betalingsachterstanden. De hypothecaire financieringslastnorm, de zogeheten LTI-norm, is het uitgangspunt.

De AFM: “Uit de analyse blijkt dat er veel hoge hypotheken zijn afgesloten in de onderzoeksperiode. De leencapaciteit onder de financieringslastnorm was nagenoeg constant tussen 2013 en 2017, ondanks de steeds lagere hypotheekrente. Tegelijkertijd steeg het gemiddelde bruto-inkomen, waardoor huishoudens hoger hypotheken kon dragen. We observeren dat ongeveer 20 procent van de nieuwe hypotheken een hogere hypotheekschuld had dan maximaal te verwachten was op basis van de beschikbare financiële gegevens. Dit percentage is hoog, ook als we rekening houden met onzekerheden in de meetmethode die we toepassen. De huishoudens in deze groep hebben lagere inkomens. Koopstarters lenen niet vaker boven de norm dan overige huishoudens, maar lenen wel het meest in verhouding tot de norm. Zestien procent van de koopstarters had in 2017 een gecombineerde LTI- en LTV-benutting dichtbij de hypothecaire normgrenzen.

“We observeren dat betalingsachterstanden zijn oververtegenwoordigd in de groep met hoge hypotheken. Betalingsachterstanden komen in Nederland relatief zelden voor, maar nemen toe met stijgende LTI-benutting. Dertig procent van alle achterstanden in de onderzoeksperiode komt voor in de groep met hoge hypotheken (terwijl deze groep maar achttien procent uitmaakt van alle nieuwe hypotheken). We observeren in elk individueel jaar vaker achterstand bij koopstarters dan bij overige huishoudens. In de groep koopstarters met hoge hypotheken komen betalingsachterstanden het meest voor: 1,6 procent in 2017, ten opzichte van 0,7 procent in de totale groep met nieuwe hypotheken.”

Onder druk

De fors gestegen inflatie, met name de energieprijzen, kunnen in de toekomst mogelijk wel tot meer betalingsproblemen leiden. De AFM: “De uitzonderlijke koopkrachtdaling in 2022 zet de financieringslastsystematiek/leennormen onder druk. De leennorm is niet afgesteld op de extreme koopkrachtdaling die huishoudens in 2022 meemaken. De vraag is dan ook of de herziene hypothecaire leennorm die per 1 januari 2023 ingaat niet leidt tot te veel leencapaciteit, vanwege het vierjaargemiddelde.”

Reactie toevoegen

 
Meer over
Verbond: leennormen en beschikbaarheid energieprestatiegarantie niet koppelen

Verbond: leennormen en beschikbaarheid energieprestatiegarantie niet koppelen

“Voor ons staat niet vast dat het verstandig is om bij de huidige stand van zaken de leennormen mede te laten afhangen van de beschikbaarheid van een energieprestatiegarantie.”...

Adfiz: "Koppel vrijstelling aan verbetering van het energielabel"

Adfiz: "Koppel vrijstelling aan verbetering van het energielabel"

“Mensen met lagere inkomens zijn hierdoor gedwongen zich te richten op de huizenmarkt van huizen met een ongunstig energielabel.” Dat stelt Adfiz in...

Lindenhaeghe: voorstel verwerken Wtp en bedrag ineens in leennormen

Lindenhaeghe: voorstel verwerken Wtp en bedrag ineens in leennormen

Lindenhaeghe doet voorstellen hoe Wet toekomst pensioenen en pensioenbedrag ineens te integreren zijn in de leennormen. Dit in haar reactie op de nog lopende internetconsultatie...

AFM publiceert aanwijzing, ook al heeft VACZ belogingsregels aangepast

AFM publiceert aanwijzing, ook al heeft VACZ belogingsregels aangepast

De AFM gaf op 25 oktober 2022 een aanwijzing aan Verzekeringsadviescentrum Zaanstad (VACZ) wegens overtreding van de Wft. VACZ schoot volgens de AFM tekort in verplichtingen...

VIP Congres ACT NOW!: the aftermovie

VIP Congres ACT NOW!: the aftermovie

Nog even nagenieten van de tweede editie van het VIP Congres? Bekijk dan de sfeerimpressie van deze digitale innovatiedag, georganiseerd door VVP en de Stichting...

Extra financieringsruimte bij hoger energielabel kan oplopen tot 50 mille

Extra financieringsruimte bij hoger energielabel kan oplopen tot 50 mille

De Wijzigingsregeling hypothecair krediet 2024, sinds maandag in internetconsultatie, laat zoals verwacht het energielabel zwaarder meewegen bij het bepalen van...

Wijzigingsregeling hypothecair krediet 2024

Wijzigingsregeling hypothecair krediet 2024

Uitgaande van de verwachte gemiddelde loonstijging in 2023, stijgt volgend jaar voor de meeste inkomens de maximale hypotheek. Aldus de toelichting bij de Wijzigingsregeling...

Sander Dekker nieuwe voorzitter raad van toezicht AFM

Sander Dekker nieuwe voorzitter raad van toezicht AFM

Sander Dekker is benoemd tot voorzitter van de raad van toezicht van de AFM. Dekker is sinds 1 januari 2023 bestuurder van het Maasstad Ziekenhuis. Daarvoor was...

Energie-onzuinige woning uitgangspunt bij bepalen leenruimte

Energie-onzuinige woning uitgangspunt bij bepalen leenruimte

Het voornemen is nog steeds om bij de leennormen voor de hypotheek vanaf 1 januari 2024 rekening te houden met het energielabel van de woning. Dat schrijft...

AFM stelt vast dat veel DC-deelnemers een beperkte premie-inleg hebben

AFM stelt vast dat veel DC-deelnemers een beperkte premie-inleg hebben

De AFM benadrukt dat de deelnemers met een beperkt pensioen (de zogeheten ‘grijze vlek’) niet uit het oog verloren dienen te worden. "Het risico van...